Contents
Khi nhắc đến di tích lịch sử, không thể không nhắc đến Khu di tích Rạch Gầm – Xoài Mút tọa lạc tại xã Kim Sơn, huyện Châu Thành, Tiền Giang. Nằm bên bờ sông Tiền, cách thành phố Mỹ Tho chừng 12km về phía Tây, Khu di tích Rạch Gầm – Xoài Mút không chỉ là một công trình kỷ niệm, mà còn ghi dấu những chiến công chống ngoại xâm của nhân dân xứ Đàng Trong.
Hành trình lịch sử của Rạch Gầm – Xoài Mút
Rạch Gầm – Xoài Mút là hai nhánh sông nhỏ đổ vào sông Tiền – một nhánh lớn của dòng sông Cửu Long (Mekong). Vào năm 1784, sau khi nhận được sự cầu viện từ Nguyễn Ánh, vua Xiêm đã nhanh chóng cử Chiêu Tăng và Chiêu Sương đem 5 vạn quân sang xâm lược Đại Việt bằng cả hai ngã thủy và bộ. Nghe tin quân Xiêm hoành hành, vào tháng 1/1785, Nguyễn Huệ đã kéo quân vào Nam và đóng trại tại Mỹ Tho. Đoạn sông Tiền từ Rạch Gầm đến Xoài Mút, dài khoảng 7km, rộng từ 1-2km, với cù lao Thới Sơn nằm giữa sông, cây cối rậm rạp, đã trở thành điểm quyết chiến lý tưởng.
Trận chiến vĩ đại trong lịch sử
Đêm 19 rạng 20 tháng 1/1785, Chiêu Tăng đã tấn công Mỹ Tho với ý đồ phá vỡ đội thuyền của quân Tây Sơn. Quân Tây Sơn đã giả thua rút chạy để đánh những kẻ xâm lược lọt vào trận địa mai phục Rạch Gầm – Xoài Mút. Khi pháo lệnh của quân Tây Sơn vang lên, Nguyễn Huệ đã khóa chặt ở đầu và đuôi, pháo hỏa hổ ở hai bờ đã nã đạn tới tấp. Đồng thời, đội thuyền chở đầy rơm cùng những vật liệu dễ cháy đã đâm thẳng vào thuyền giặc. Bị đánh bất ngờ, toàn bộ thuyền chiến của quân Xiêm bị chìm chỉ trong một đêm. Chỉ có vài ngàn quân Xiêm thoát nạn, Nguyễn Ánh may mắn được Mạc Tử Sanh bảo vệ trốn sang Xiêm, còn Chiêu Tăng, Chiêu Sương nhảy lên bờ để tìm đường trở về Xiêm. Đây là trận thủy chiến lớn nhất trong lịch sử của xứ Đàng Trong và cũng là trận thủy chiến lớn nhất trong 5 thế kỷ của dân tộc ta sau chiến thắng Bạch Đằng năm 1288.
Khám phá Khu di tích Rạch Gầm – Xoài Mút ngày nay
Hiện nay, Khu di tích Rạch Gầm – Xoài Mút có một vị trí đẹp và thoáng mát bên bờ sông Tiền, tạo nên không khí hiền hòa. Nằm ngay cạnh tỉnh lộ 864, việc đến tham quan Khu di tích cũng trở nên thuận tiện cho du khách, bằng cả đường bộ lẫn đường thủy. Khu di tích rộng hơn 2ha, bao gồm tượng đài anh hùng dân tộc Nguyễn Huệ, hai nhà trưng bày và một ngôi nhà cổ Nam Bộ.
-
Tượng đài anh hùng dân tộc Nguyễn Huệ nằm ngay trung tâm của Khu di tích. Tượng được làm bằng đồng, nặng 20 tấn, cao hơn 8 mét và đặt trên bệ cao, mô phỏng hình chiến thuyền. Tượng vị anh hùng trong tư thế rút gươm rất uy dũng, bên cạnh ông là một binh sĩ giương cung và một người dân bản địa đang chèo thuyền, tạo nên một tác phẩm hài hòa và thống nhất.
-
Nhà trưng bày số 1 trưng bày dãy tranh ghép gốm và nhiều hiện vật liên quan đến trận đánh.
-
Nhà trưng bày số 2 trưng bày bộ sưu tập hiện vật về Rạch Gầm – Xoài Mút, gồm khoảng 546 hiện vật lớn nhỏ bao gồm cả công cụ sử dụng và vũ khí của cả hai bên tham chiến.
-
Nhà cổ Nam Bộ với 3 gian, 2 chái, 48 cột gỗ căm xe, mái ngói âm dương, có diện tích 225 m2. Trong nhà, các vật dụng được xếp đặt nhằm tái hiện cuộc sống của người dân xưa trong vùng phú nông Nam Bộ.
Chinh phục hành trình khám phá lịch sử
Vào ngày 2/12/1992, Khu di tích Rạch Gầm – Xoài Mút đã được Bộ Văn hóa Thông tin xếp hạng di tích cấp quốc gia và đến ngày 31/12/2014, đã được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch xếp hạng di tích cấp quốc gia đặc biệt.
Hãy dành thời gian để tham quan và khám phá Khu di tích lịch sử Rạch Gầm – Xoài Mút, một hành trình không chỉ giúp bạn tìm hiểu về quá khứ đất nước mà còn thấu hiểu về sự dũng cảm và chiến đấu của các anh hùng dân tộc.