Mỗi đời người, tháng ngày cắp sách tới trường có lẽ là khoảnh khắc đẹp nhất trong tuổi thanh xuân. Những ngôi trường ấy đã ghi lại hình ảnh của thầy, cô giáo trong lòng các thế hệ học trò. Ngày 20/11 – Ngày Nhà giáo Việt Nam, là dịp để tri ân những người thầy, cô giáo. Trong hàng ngàn lời kính dâng ấy, có những bài hát đã “vượt thời gian” và trở thành những giai điệu đậm chất tình yêu và lòng biết ơn của học trò dành cho những người cha, người mẹ “thứ hai” trong cuộc đời – những người thầy, cô giáo. Riêng đối với tôi, bài hát “Bài học đầu tiên” của Trương Xuân Mẫn đã gieo vào lòng những cảm xúc khó tả…
Ảnh minh họa: Thầy tôi
Những cảm xúc trong “Bài học đầu tiên”
Mỗi nốt nhạc chậm rãi, lời nhạc như lời tự sự của một người học trò chân thành bày tỏ lòng biết ơn thầy về bài học: “Thưa thầy, em đã thuộc bài học sáng nay, trong bài giảng có bụi phấn trắng bay bay trên tóc thầy.” Hai từ “Thưa thầy” mở đầu bài hát là sự lễ phép, hiền ngoan của mỗi học trò khi nói với thầy. Trong lời nhạc ấy, chúng ta cảm nhận được niềm vui của học trò khi thấm đượm “bài học đầu tiên” qua những tháng ngày cắp sách tới trường. Hình ảnh người thầy trang nghiêm, tận tụy truyền giảng đã khắc sâu vào tâm khảm của học trò như một hình ảnh đẹp nhất với “bụi phấn trắng bay bay trên tóc thầy.”
Lời ca của bài hát đầy cảm xúc, da diết và ngọt ngào. Mỗi khi nghe “Bài học đầu tiên” được hát, ai cũng cảm thấy xúc động, nhớ về những thầy, cô giáo yêu thương và đáng kính đã từng dạy dỗ mình. Hình ảnh người thầy được nhạc sĩ Trương Xuân Mẫn khắc họa với lời ca mềm mại và giai điệu trầm bổng đã luôn làm người nghe xúc động khi nhớ về những ngày xưa, về những người thầy, cô giáo yêu quý của mình… Hình ảnh người thầy được khắc họa rõ hơn trong cảm nhận của học trò: “Giọng thầy như tiếng hát, lời thầy như bài thơ đã dẫn dắt con những ước mơ, tới chân trời rộng mở…” Đó là thiên chức của người thầy, sự ánh sáng và lời dạy dỗ luôn để lại ấn tượng trong lòng học trò. Giai điệu và lời ca của bài hát có vẻ bình dị nhưng đã ấm lòng, lan tỏa và truyền cảm đến học trò bằng những lời dạy dỗ, bảo ban đơn giản nhưng sâu sắc…
Bài học đầu tiên – Một bức tranh đẹp về quê hương
Tiếp theo, “Bài học đầu tiên” dẫn dắt người nghe đến “nội dung” của bài học đó mà người thầy truyền giảng cho học trò. Nội dung đó chính là một bức tranh đẹp về quê hương, gia đình, đất nước… những điều thân quen và luôn gắn bó trong tâm hồn mỗi người. Điệp khúc “bài học đầu tiên” khai thác hình ảnh “bóng hình núi sông”, “cánh đồng” để gợi nhớ người học về “yêu thương”, trách nhiệm gửi gắm “vẽ tiếp đường cha ông”. Đáng ngạc nhiên hơn, trong “bài học đầu tiên” ấy, người thầy đã đưa học trò trở về với “ấm áp lời ru của mẹ”, có hình ảnh “con cò trắng bay qua câu ca dao ngọt ngào” như lắng sâu hơn về truyền thống gia đình, quê hương và nhắc nhở về bổn phận làm người con… Và những hình ảnh đẹp “sóng vỗ lời biển xanh căng no, những cánh buồm chở tiếng hò quê hương” đã đẩy cánh cửa ước mơ của người học bay bổng vào tương lai, nơi bắt đầu từ bài học đầu tiên hôm nay…
Bài học đầu tiên – Lời cảm ơn thầy
Cuối cùng, “Bài học đầu tiên” kết thúc bởi lời cảm ơn của học trò khi họ đã thuộc lòng những điều thầy đã dạy. Lời cảm ơn ấy chính là bài học làm người từ những bài giảng của những người thầy, cô giáo, những bài giảng đã nâng tầm tâm hồn người học cùng với những tình cảm thiêng liêng khác là tình yêu Tổ quốc, quê hương. Lời ca bay bổng, nhẹ nhàng như lời thì thầm cảm ơn thầy, như lời chia sẻ với bạn bè về bài học thầy đã dạy: “Bài học đầu tiên, cảm ơn thầy, thầy đã dạy con đường tới tương lai xây đất nước đẹp giàu. Bài học đầu tiên, em đã thuộc rồi thầy ơi, là bài ca yêu Tổ quốc không bao giờ em quên…”
Cùng với nhiều bài hát hay như “Ngày đầu tiên đi học”, “Bụi phấn”… “Bài học đầu tiên” vẫn là một bản nhạc quen thuộc với mọi thế hệ học trò. “Bài học đầu tiên” – tên bài hát đã nói lên ý nghĩa của bản thân nó, đó chính là sự khám phá và trải nghiệm lần đầu tiên được đến trường, nghe bài giảng của người thầy, là lần đầu tiên người thầy dạy học trò vươn tới những ước mơ về tương lai từ những điều giản dị trong cuộc sống qua những lời ca mộc mạc, trong veo nhưng da diết…
Tri ân thầy cô, chính là tri ân “Bài học đầu tiên”… Một giai điệu ấm áp, ngọt ngào vang mãi…
Thảo Nguyên
