Nước non ngàn dặm – Tố Hữu

Nước non ngàn dặm, câu thơ tình yêu đất nước, được viết bởi nhà thơ Tố Hữu, đã trở thành biểu tượng cho tâm hồn Việt Nam. Được lặng lẽ nhớ về quê hương, Tố Hữu đã đi qua muôn trùng đường xa để tìm về tuổi trẻ và tình yêu với quê hương.

Trở về từ Nam

Tôi đã đi muôn dặm xa gần, nhưng giờ đây tôi trở về từ Nam. Cảm xúc trong tôi bồi hồi, nhưng đong đầy niềm vui. Tôi đã đến sông Bến Hải, nơi chia ly và nhớ thương. Tôi đã đi qua cầu Hiền Lương, nơi kỷ niệm 18 năm đau khổ. Và giờ đây, cầu bắc qua ván thơm gỗ đã mang tôi gặp lại chính mình…

Về Quảng Trị

Tôi đã trở về Quảng Trị, nơi có Gio Linh, dốc Miếu và Quán Ngang. Cảnh vật xa hoang, chim kêu cành cụt, nắng cồn chói chang. Những ấp xưa vắng lặng, mái tôn, rào kẽm, tháp đồn chơ vơ. Tôi nhớ đến em, chờ đợi trong tháng chín và tháng mười. Thuyền đã đỏ cờ, em mặc áo hồng, máy reo máy đẩy, biển trời mênh mông. Thuyền ra Cửa Việt, thuyền lên Ái Tử, thuyền bơi Đông Hà…

Sông Hương

Tôi còn lặn lội đường xa để đến sông Hương. Nhớ quê hương chưa qua sông Bồ Phù, nhớ câu hò Thanh Lương. Dòng Thạch Hãn trong đêm trăng, những lo ngược gió Tan Giang nặng chèo!

Đường 9

Tôi tiếp tục hành trình trên đường 9, qua hố bom đỏ mắt, trắng đèo bông lau. Cây khô chết đứng vững, nghìn tay than cháy rạch màu trời xanh. Trưa nồng, gà gáy Khe Sanh, Tà Cơn dứa mật, hoa chanh ngát đồi.

Đến Đak Sút, Đak Pao

Chợt nghe… từ tuổi hai mươi, tiếng xiềng Lao Bảo gọi người bạn xưa. Ngỡ ngàng rẽ lối le thưa, vòng đồng mấy cội, xác xơ lá cành. Hầm đá hoang tàn, đồn canh bâng khuâng nhớ bóng các anh. Nhìn quanh, núi đứng mây bay, võng anh giải phóng, rừng lay nắng chiều… Thương nhau, đừng khóc, em yêu, tự do đã trả bao nhiêu máu này! Qua những bước đi đày, lòng ấm những bàn tay giữa đời.

Xê-rê-pôk, Tây Nguyên ơi!

Vượt Bù-gia-mập, Cao Lê Qua Xê-rê-pôk, lại về Tây Nguyên. Tây Nguyên ơi! Bước truân chuyên, tuổi trẻ ta đã từng quen chốn này. Đường lửa bom đạn, măng rau, sốt ngàn. Xê Công, Xê Nọi, Chà Vàn, mở đường bao nỗi gian nan với đường!

Đường về Đồng Tháp

Trường Sơn, xẻ dọc, rọc ngang. Xẻng tay mà viết nên trang sử hồng. Trường Sơn, vượt núi, băng sông. Xe đi trăm ngả, chiến công bốn mùa. Trường Sơn, đông nắng, tây mưa. Ai chưa đến đó, như chưa rõ mình.

Hội An, Đà Nẵng

Hỡi người chị của Bến Tre, Cửu Long đồng khởi bốn bề đó chăng? Miền Nam gan dạ ai bằng, đội quân đầu tóc, khăn rằn vắt vai. Khăn rằn ai dệt cho ai, sợ chi súng đạn, rào gai quân thù!

Trở về Huế

Nổi buồn giữa trời trong chiêm bao, trắng mây Tam Đảo tuôn vào Trường Sơn. Dốc quanh sườn núi mưa trơn, tưởng miền Nam đó, chập chờn hôm mai. Đường đi… hay giấc mơ dài? Nước non ngàn dặm nên bài thơ quê.

Tôi trở về từ Huế, nhớ thương bạn, nhớ làng Rô và người nuôi. Bến sông lửa cháy, bom đào bãi lau. Trái tim bỗng nghẹn như say rượu nồng. Ôm anh Giải phóng vào lòng, đã mơ chạy khắp cánh đồng Cà Mau…

Chú lái trước, anh ngồi sau, rừng cao su mát một màu lá xanh. Xe bay, nghiêng gió dạt cành, đã quen lối tắt đường quanh hiểm nghèo. Đến đâu, anh cũng bám theo, áo bà ba, mũ tai bèo chú em!

Kỷ niệm về chiến trường

Hành quân nhẹ bước sang xuân, chè xanh hoa nở trắng ngần đường xe. Vượt Bàng Hoàng, Cảnh Dương, Xê-pí chập chùng thác lửa, thác chông, thác Đài, thác Khó, thác Ông, thác Bà. Thác bao nhiêu thác, cũng qua, thênh thênh là chiếc thuyền ta trên đời.

Ghi danh tại Huế

Hỏi đâu giặc đóng, giặc càn? Người ta như kiến lửa, kiến đàn chạy quanh. Họ leo lên ngọn cây cao, nhưng chúng tôi ôm gốc cây, xem xét. Một lời, nghe vút tiếng roi, nghe sông gọi suối, nghe voi gọi bầy…

Sông Hương và Huế

“Đường lên Đak Sút, Đak Pao…”, ngẩng trông núi dựng trời cao lạ lùng. Bao la đất mới một vùng, dọc ngang thế trận, quân hùng là đây! Thác Gia-ly trắng tầng mây, ào ào, tưởng máy điện quay tưng bừng… Gặp anh, mừng thiệt là mừng, chào anh Núp của núi rừng tự do! Rằng: Qua gió lớn mưa to, lòng dân như nước Pa-cô càng đầy. Tây Nguyên gan góc, dạn dày, như cây lim đứng, chẳng lay giữa ngàn.

Mưa ở Huế

Hỏi đâu giặc đóng, giặc càn? – Nó như kiến lửa, kiến đàn chạy quanh. Nó leo lên ngon lên cành, mình ôm lấy gốc, nó giành thử coi! Một lời, nghe vút tiếng roi, nghe sông gọi suối, nghe voi gọi bầy… “Đường lên đỉnh núi Đak Lay, heo heo gió lạnh, sương dày vắng chim”. Biết ai mà hỏi mà tìm, con đường xưa của trái tim, đường này. Đường đi từ tuổi thơ ngây, nửa vòng thế kỷ, hôm nay đường về…

Tạm biệt Huế

Tôi trở về từ Huế, tràng tươi dòng máu ông cha bao đời. Bình Long, Nam Bộ ta ơi! Buổi đầu mới gặp mặt Người sáng nay. Cầm hòn đất đỏ trong tay, trái tim bỗng nghẹn như say rượu nồng. Ôm anh, Giải phóng vào lòng. Đã mơ chạy khắp cánh đồng Cà Mau…

Đường 9 trên đất Quảng Trị

Chú lái trước, anh ngồi sau, rừng cao su mát một màu lá xanh. Xe bay, nghiêng gió dạt cành, đã quen lối tắt đường quanh hiểm nghèo. Chúng ta bám theo áo bà ba, mũ tai bèo chú em! Câu thơ cũ, ai đem tới đó? “Anh chạy vào đất đỏ làm phu, bán thân đổi mấy đồng xu. Thịt xương vùi gốc cao su mấy từng!” Nao nao nhìn mỗi góc rừng, cuối hàng cây thẳng, sáng bừng trời cao. Hầm tăng, ụ pháo, chiến hào, dấu răng vuốt Mỹ cắn cào, còn đau! Chị em tù những nơi đâu, Côn Lôn, Phú Quốc, dìu nhau trở về. Lá buông trắng vách lều tre, bài ca hy vọng hát nghe ấm lòng.

Trở về Trà My

Lộc Ninh xinh một cụm hồng, ai hay đất lửa, máu nồng đơm hoa! Cái vui sinh nở chan hoà, nghe rừng căng sữa, nhựa ra đầu mùa. Lao xao phố thợ, chợ trưa, sầu riêng, măng cụt cũng vừa ngọt thanh.

Mừng Độc lập

Lá cờ nửa đỏ nửa xanh, màu đỏ của đất, màu xanh của trời. Ngôi sao, chân lý của đời, Việt Nam, vàng của lòng người hôm nay. Càng nhìn ta, lại càng say, Biển Đông lồng lộng gió lay ngọn cờ…

Mừng chiến thắng

Ôi, bà mẹ tóc bạc phơ, vườn riêng mẹ hái trái dừa cho con. Mẹ già với trái dừa non, bởi thơm lòng mẹ, nên ngon lòng dừa. Dẫu còn cay đắng, nắng mưa, miền Nam mát ngọt, hồn ta vẫn đầy. Trăng còn che nửa bóng mây, mà rừng lá nón đêm nay ngời ngời. Gặp nhau, đồng chí đây rồi! Xôn xao hết đứng lại ngồi bên nhau. Chuyện nhà, Nam Bắc, trước sau, mừng ra nước mắt, nên đau lại cười.

Trở về Đồng Tháp

Phải chi còn Bác vô chơi! Bỗng nghe cháu nói… đất trời lặng thinh. Trông vời, Đồng Tháp mông mênh, mấy con thuyền ngược dòng kênh, nặng hàng. Sóng Tiền Giang gọi Hậu Giang, có ai về đó, ta sang cùng về!

Hẹn gặp lại

Hỡi người chị của Bến Tre, Cửu Long đồng khởi bốn bề đó chăng? Miền Nam gan dạ ai bằng, đội quân đầu tóc, khăn rằn vắt vai. Khăn rằn ai dệt cho ai, sợ chi súng đạn, rào gai quân thù!

Kỷ niệm về chiến trường

Ánh đèn soi giữa chiến khu, mái đầu tóc bạc, võng dù hoa râm. Nhà anh lợp mái trung quân, quan thềm sương nắng, đêm xuân ngày hè. Ngoài vườn reo một tiếng xe, tiếng reo se sẽ, mà nghe rộn ràng. Chân nhanh qua ấp qua làng, đất còn nóng lửa Tràng Bàng, Củ Chi. Dang tay một với, xa gì Sài Gòn ơi, lại phải đi bao ngày? Lưới nào vây nổi chim bay? Chắc trong ấy nhớ ngoài này, chẳng yên! Chia tay lưu luyến mắt nhìn, sầu riêng bịn rịn nhớ miền Nam xa. Ta về mở rộng đường ta, cho Nam với Bắc vào ra thêm gần. Hành quân nhẹ bước sang xuân, chè xanh hoa nở trắng ngần đường xe…

Cuối cùng

Vượt Bù-gia-mập, Cao Lê Qua Xê-rê-pôk, lại về Tây Nguyên. Tây Nguyên ơi! Bước truân chuyên, tuổi trai ta đã từng quen chốn này. Đường đi từ tuổi thơ ngây, nửa vòng thế kỷ, hôm nay đường về… Dường về từ quê hương, nước non ngàn dặm, trở thành bài thơ quê.