Cây Năng (Năn Bộp) – Đặc sản miền Tây với công dụng và món ngon độc đáo

Cây năng (năn bộp) là một loại rau dân dã của miền sông nước. Nếu bạn chưa biết về cây này và món ngon nào được chế biến từ năn bộp, hãy cùng tìm hiểu nhé!

Cây năng là gì?

Cây năng, còn được gọi là năn bộp, năn ngọt hay mã thầy, thuộc họ cói và có tên khoa học là Eleocharis Dulcis. Đây là loại cây thường mọc hoang dại trên mặt nước và là cây bản địa của vùng nhiệt đới như châu Á, châu Phi và một phần châu Úc.

Cây năng có khả năng sinh trưởng ở các vùng nước nhiễm phèn hoặc nước cạn. Ở Việt Nam, cây năng phát triển mạnh ở các vùng ven sông nước đồng bằng sông Cửu Long, đặc biệt là ở Bạc Liêu và Sóc Trăng.

Công dụng của cây năng

Mặc dù có hình dạng như cỏ dại và tập tính mọc hoang, cây năng lại được xem như một phương thuốc quý giá từ thiên nhiên. Dưới đây là một số công dụng của cây năng:

Giải rượu: Nước ép củ năng kết hợp với nước cốt chanh có tác dụng giải rượu và giảm nóng trong cơ thể. Vì vậy, dùng củ năng có thể giúp giảm nóng trong bụng những người uống rượu bia.

Kháng khuẩn: Cây năng chứa chất kháng Puchiin, có khả năng kháng khuẩn với những loại vi khuẩn như E.coli, Enterobacter aerogenes. Ngoài ra, củ năng còn có thành phần đặc biệt có thể ức chế các virus gây ra ung thư.

Giải độc, thanh lọc cơ thể: Cây năng có khả năng thanh nhiệt, giải độc cho cơ thể thông qua việc kết hợp củ năng với đậu xanh hoặc hầm với dạ dày lợn.

Cầm máu: Thân cây năng là một loại dược liệu hữu hiệu trong việc cầm máu cam, chảy máu chân răng khi được kết hợp cùng các vị thuốc khác.

Lợi tiểu: Phần thân cây năng có khả năng thanh nhiệt, thông tiểu, đặc biệt khi kết hợp với gạo trắng và củ cải trắng để nấu cháo.

Ngừa bệnh tim mạch: Phần củ của cây năng chứa nhiều acid béo như linoleic acid, tốt cho hệ tim mạch và phát triển thần kinh ở trẻ nhỏ.

Cây năng làm món gì ngon?

Với vị ngọt tươi và độ giòn giòn, cây năng (năn bộp) đã trở thành nguyên liệu cho nhiều món ngon độc đáo miền Tây. Dưới đây là một số món ăn nổi tiếng được chế biến từ cây năng:

• Năn bộp xào tép: Món này kết hợp con tép tươi và cọng năn bộp cắt khúc vừa ăn. Vị ngọt tươi của tép hòa quyện với độ giòn giòn, sực sực của năn bộp tạo nên mùi vị đặc trưng cho món ăn.

• Năn bộp bóp gỏi gà: Thịt gà thả vườn miền sông nước kết hợp với cây năng tạo thành món đặc sản của miền Tây Nam Bộ. Phần thịt gà dai dai, ngọt cùng với độ giòn giòn của cây năng cắt khúc và một ít nước mắm chua ngọt tạo nên hương vị đặc biệt.

• Dưa năn (năn muối chua): Dưa năn chua là món ăn đặc trưng của miền Tây. Cách ủ chua phần thân năn tạo nên món dưa ngon, có thể dùng kèm với thịt kho tàu ngày Tết.

• Cỏ năn bộp nhún lươn nấu mẻ: Cỏ năn được sơ chế sạch sẽ, có độ giòn nhất định kết hợp cùng với phần thịt lươn xào săn. Món ăn này có hương vị đặc trưng và khi chấm cùng với cơm mẻ và gia vị, tạo nên một mùi vị khó quên.

Lưu ý khi sử dụng cây năng

• Không ăn cây năng sống: Cây năng thường sinh trưởng ở vùng nước nhiễm phèn và có thể tích tụ độc tố chưa qua chế biến. Vì vậy, không nên ăn cây năng sống để tránh nguy cơ gây hại cho cơ thể.

• Hạn chế sử dụng: Theo các nghiên cứu của Đông Y, cơ thể nên hấp thụ cây năng 1-2 lần mỗi tuần vì củ năng có tính hàn, không tốt cho hệ tiêu hóa và có thể gây ra các bệnh liên quan đến đường ruột. Đồng thời, không nên cho người có hệ tiêu hóa yếu và đang bị nhiễm lạnh ăn củ năng.

Qua những thông tin trên, hy vọng bạn đã được tìm hiểu thêm về cây năng (năn bộp) và những món ngon độc đáo chỉ có ở miền đồng bằng sông Cửu Long. Hãy thử và khám phá những hương vị đặc biệt này nhé!